Sözlükte “doğum yeri ve zamanı” manasına gelen mevlid sözü, İslâm kültüründe bilhassa Hz. Peygamber’in doğumunu, bu vesileyle yapılan merasimleri ve yazılan yapıtları tabir etmek için kullanılır.
Hz. Peygamber (s.a.v)’in doğduğu gün olan mevlid kandili, birtakım görüşlerce kutlanmaz ve bidat olarak görülebilir. Lakin Allahın habibi olan Hz. Peygamberin doğduğu güne sevinmek ve bu günün hürmetine hoşluklar yapıp kutlamak, O’nu seven hiç bir kul için Bidat olarak görülmemelidir.
Hz. Muhammed (s.a.v) nerede ve nasıl doğdu?
Peygamber (s.a.s.) Efendimiz, 20 Nisan 571 (12 Rebiülevvel) Pazartesi sabahı Mekke’de doğdu. Bu gün, Mîlâdî takvime nazaran 20 Nisan 571 tarihine rastlamaktadır.
Peygamber (s.a.s.) Efendimiz doğmadan evvel birçok ilâhî mucize gerçekleşti. Bütün kâinât âdeta O’na hasret çekmekteydi. Zira O, yaratılışın sebebi idi.
(Hz. Muhammed (s.a.v)’in doğduğu ev)
Bu gece, Sevgili Peygamberimiz Hz. Muhammed’in (sav) ay takvimine nazaran dünyayı şereflendirdiği Mevlid Gecesi.
Peygamber Efendimiz, hicretten 53 sene önce Rebi’ul-evvel ayının onikinci Pazartesi gecesi sabaha karşı, güneş şimdi doğmamış iken, kararmış dünyayı aydınlattı… İşte bu akşam bütün dünya Müslümanları “Kainata gönderilen rahmet” olarak Allah katında tasvir edilen Peygamberimiz’in yeryüzünü teşrif ettiği bu geceyi bir defa daha idrak edecekler.
Muhammed Doğmadan evvel babası Abdullah’ı, doğduktan sonra ise annesi Amine’yi kaybetmiştir. Bu olayların akabinde dedesi Abdulmuttalib’in himayesine girmiştir. Dedesi de vefat ettikten sonra amcası Ebu Talib ile yaşamaya başlamıştır. Küçük yaşlardan itibaren ticarete atılan Hz. Muhammed, şimdi peygamber olmadan evvel dürüstlüğü ve hoş ahlakı ile tanınıyordu. Bu nedenle de “El Emin” yani “en emniyetli kişi” sıfatını almıştır.
25 yaşında iken Hz. Hatice ile evlenen Hz. Muhammed’in bu evlilikten 6 çocuğu olmuştur. Çocuklarının ismi ise; Kasım, Abdullah, Zeynep, Rukiye, Ümmü Gülsüm ve Fatma’dır. Hz. Muhammed, orta sıra Parıltı Dağı’nda yer alan Hira Mağarası’na giderdi. 610 yılında Hira Mağarası’nda vahiy meleği olarak bilinen Cebrail (A.S.) gelerek, birinci vahiy olan “oku” buyruğunu vermiştir. Böylelikle Hz. Muhammed, 40 yaşında peygamber olmuştur.
İnsanlık tarihinin en kıymetli olaylarından biri
Yeryüzünde değerli gelişmelere sebep olan, insanların gönlüne ferahlık, fikirlere berraklık kazandıran bu kutlu doğum, insanlık tarihinin en kıymetli olaylarından biri. Zira onun dünyaya geldiği devrede, cihanın üstünü kalın siyah bulutlar kaplamıştı.
İnsanlar her türlü bedel ölçülerini yitirmiş, yollarını şaşırmışlardı. Haksızlık gönülleri karartmış, toplumsal hayat bozulmuş, ahlâk büsbütün kokuşmuştu. Bayanlar esir muâmelesi görüyor, bir eşya üzere alınıp satılıyor, kız çocukları zalimce canlı diri toprağa gömülüyordu. Dünyanın birçok köşesi, bugünkü üzere kanlı boğuşmalara sahne oluyordu.
Bütün dünya, karanlıklar içinde, bu kurtarıcının gelmesini dört gözle bekliyordu. İşte peygamberimiz bu türlü bir vakitte dünyaya geldi. Bu gecenin sabahı nitekim de feyizli bir sabahtı.
İnsanlık için orijinal bir gün doğmuş, aydınlık bir periyot açılmıştı. Peygamberimiz’in gönderilişi, Allah’ın insanlara en büyük nimetlerinden birisidir. O, zengini yoksulun yardımına koşturdu, ruhları coşturdu. Düşman toplulukları, kan kardeşliğinden daha güçlü, daha sıcak hislerle birleştirdi. Hakkı, hukuku, adâleti, hürriyeti ve insan haklarını bir solukta yerleştirdi.
Babası Hz. Abdullâh ve annesi Âmine’nin izdivac kucağında dünyâmızı şereflendirdi. Bu teşrîf ile âdeta bütün varlıklar lisana gelip:
“Hoş geldin yâ Resûlallâh!” diyerek sürûra gark oldular.
Süleyman Çelebi, cihanda bütün zerrelerin bu ulvî teşrîf karşısındaki sevinç sözlerini mısrâlarında şöyle lisana getirir:
Merhabâ ey âlî sultân merhabâ!
Merhabâ ey kân-ı irfân merhabâ!
Merhabâ ey sırr-ı Furkân merhabâ!
Merhabâ ey kedere dermân merhabâ!
Merhabâ ey Rahmeten li’l-âlemîn!
Merhabâ Sen’sin Şefîu’l-müznibîn!..
O’nun zuhûruyla Allâh’ın rahmeti bu âlemde coşup taştı. Sabahlar ve akşamlar âdeta renk değiştirdi. Hisler derinleşti. Kelamlar, sohbetler, lezzetler enginleşti; her şey başka bir mânâ, başka bir letâfet kazandı. Putlar sarsılarak yere devrildi. Kisrâlar beldesi Medâyin saraylarında sütunlar ve kuleler yıkıldı. O vakitler insanların kutsal saydıkları Sâve Gölü,zulüm bataklığı hâlinde kurudu.
Mevlid kandili nasıl değerlendilirmeli?
Âlemlere rahmet olarak gönderilen Peygamberimiz’in doğumunu anarken, yalnız mevlid okumak, ilâhîler söylemek ve kandil simidi dağıtmak kâfi değildir. O’nun doğumunu anmaktan asıl amaç, kozmik olan risâletini, yüksek ahlâkını, faziletini, adâlet ve doğruluğunu hatırlamak ve bunları hayatımızda uygulama azmini tazelemektir.
Biz de bütün okuyucularımızın Mevlid Gecesi’ni tebrik eder, cennet vatanımızın saâdetine, milletimizin birlik ve beraberliğine ve bütün insanlık için hayırlara vesile olmasını Allah’tan niyâz ederiz.