Birleşmiş Milletler (BM), Besin ve Tarım Örgütü (FAO) datalarına nazaran, Afrika kıtasında iklim değişikliği, çatışmalar, koronavirüs salgını ve Ukrayna-Rusya savaşı üzere nedenlerle her 5 bireyden biri sağlıklı beslenemiyor.
Sadece Somali, buğdayının yüzde 92’sini Rusya ve Ukrayna’dan ithal ederken tedarik zinciri kilitlendi ve savaş tıpkı vakitte besin ve petrol fiyatlarını da artırdı.
Gıda krizi artıkça, gerekli önlemler anılmadığı taktirde milyonlarca insanı tehdit eden bir boyuta ulaştı.
Birleşmiş Milletler, gerekli önlemler alınmadığı takdirde mevcut besin krizinin 2023’te global çapta bir felakete dönüşebileceği uyarısı yaptı.
Milyonlarca kişinin hayatı tehdit altında
İnsanın hayatını devam ettirebilmesi için gerekli olan besine erişim evvel koronavirüs salgınının kısıtlamaları sonra da Rusya ve Ukrayna ortasındaki savaş nedeni ile tehlikeye girdi.
Birçok ülkede devam eden kuraklık ve çatışmalarla Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle tahıl sevkiyatındaki aksamalar besin krizini derinleştirdi.
BM’den global çapta bir felaket yaşanabilir görüşü
BM, gerekli önlemler alınmadığı takdirde mevcut besin krizinin 2023’te global çapta bir felakete dönüşebileceği uyarısı yaptı.
50 milyon insan açlık tehlikesi yaşayabilir
Dünya Besin Programına nazaran, 45 ülkede yaklaşık 50 milyon insan kıtlığın eşiğinde.
IMF “gıda krizi kapıda” diyor
Dünya genelinde 800 milyondan fazla kişi ise her gece yatağa aç girerken, Memleketler arası Para Fonu (IMF) ise büyük fiyat dalgalanmalarının besin güvensizliğini artırması nedeniyle dünyanın bir besin kriziyle karşı karşıya olduğu uyarısı yaptı.
Gıda krizi en fazla Afrika’yı etkiliyor
Afrika’da farklı nedenlerden dolayı uzun müddettir tesirli olan besin krizi nedeniyle milyonlarca kişinin hayatı tehlike altında.
Kuraklık sürüyor
Somali başta olmak üzere Kenya, Nijerya, Güney Sudan, Çad ve Etiyopya’daki yetersiz yağışlar nedeniyle kuraklık tesirini artırırken birtakım ülkeler ise 1980’lerden bu yana görülen en şiddetli kuraklık ile karşı karşıya.
Hayvanlar can veriyor
Gıda krizi nedeniyle hayvanlar da can verirken, milyonlarca aile de konutunu terk etmek zorunda kaldı.
Kenya’nın en büyük parklarından biri olan Tsavo Ulusal Parkı’nda son bir yılda kuraklık ve besin krizi nedeniyle 109 fil ve 40’dan fazla zebra can verdi.
Kuraklığın 2023’e kadar uzayabileceğinden tasa edilirken yaban hayvanlarının yanı sıra çiftlik hayvanları da can veriyor ve bu da kıtlığa neden oluyor.
Can veren hayvanların kokusu hayatı zorlaştırıyor
Yiyecek ve su bulamadığı için can veren hayvanların kokusu nedeniyle turistler birtakım bölgelerde maske ile dolaşmak zorunda kalıyor.
Bölgesel ve global gelişmeler besin krizini tetikledi
Doğu Afrika’daki besin krizinin en değerli nedenleri ortasında uzun müddettir tesirli olan kuraklık ve bölgesel çatışmalar gösteriliyor.
Etiyopya’da isyancı Tigray Halk Kurtuluş Cephesi ile hükümet güçleri ortasındaki çatışmalar, Somali’de Eş-Şebab ile ordu ortasındaki çatışmalar üzere bölgesel problemler besin krizini artırdı.
81 milyon kişinin besin güvenliği yok
Uzun müddettir devam eden besin meselesinden Somali, Kenya ve Etiyopya’da en az 30 milyon kişi etkilenirken BM’ye nazaran Doğu Afrika’da 81 milyon kişinin besin güvenliği sağlanamıyor.
Doğu Afrika’da pak su kalmadı
16 milyon Doğu Afrikalı ise yemek pişirmek ve içmek için kullanılan pak suya ulaşamıyor.
1,7 milyondan fazla çocuk, acil müdahaleye bekliyor
Gıda krizi en fazla çocuk, yaşlı ve bayanları etkilerken BM Çocuklara Yardım Fonuna (UNICEF) nazaran Etiyopya, Kenya ve Somali’de ise 1,7 milyondan fazla çocuk, besin güvensizliği nedeniyle acil müdahaleye muhtaç durumda.
- Yardımların ulaşamadığı mülteci kamplarında yaşayan Somalililer günlük besin olarak yalnızca pirinç ya da çay tüketebiliyor.
- AA’nın haberine nazaran, Etiyopya’da ordu ve isyancı TPLF ortasında Kasım 2020’den bu yana süren çatışmalar büyük bir insani krize yol açtı.
- Ülkenin kuzeyindeki Tigray, Afar ve Amhara bölgelerinde yaklaşık 5 milyon kişi çatışmalar nedeniyle meskenlerini terk etmek zorunda kaldı.
- Taraflar besin sevkiyatı için vakit zaman ateşkes kararı alsa da sevkiyat için inançlı çizgi tam manasıyla oluşturulamıyor.
- Ülkenin kuzeyinde yaklaşık 11 milyon kişi besin yardımına muhtaçlık duyuyor.
- Kenya’nın kuzeyinde mevsim normallerinin altındaki yağışlar nedeniyle 3,1 milyon kişi besin kasveti yaşıyor.
- Batı Afrika ülkesi Nijerya’nın 16 eyaletinde 10 milyona yakın kişi ise açlık tehlikesi altında.
- Yaklaşık 10 milyon nüfusa sahip Güney Sudan’da 7 milyon kişi açlık riskiyle karşı karşıya kalırken, Orta Afrika ülkesi Çad’da ise 2,1 milyon kişi açlığa teslim oldu.
Uluslararası alanda yardım çağrısı
Afrika’da besin krizine karşı çeşitli tedbirler alınırken milletlerarası alanda da yardım daveti yapılıyor.
BM Dünya Besin Programı (WFP), Etiyopya ve Somali’nin de bulunduğu kimi ülkelere insani krizle gayrete takviye olmak emeliyle 120 bin ton buğday gönderdi.
Doğu Afrika’ya yardım için 6 ay boyunca 327 milyon dolara muhtaçlık duyulduğunu açıklayan WPF, bu fonun yalnızca 64 milyonunun toplanabildiğini kaydetti.
Kenya hükümeti besin meselesine karşı özel bütçe ayırırken kuraklığı münasebet göstererek, 2012’de yürürlüğe giren genetiği değiştirilmiş (GDO) tarım eserlerine ait yasağı kaldırdı.
