Türkiye’nin ekonomik krizin tesirlerini hafifletmek için faiz düşürmeye devam etmesi kimi çevrelerce eleştirilirken, ABD ve Avrupa ülkelerinde faiz oranlarının daima yükseltilmesine Birleşmiş Milletler’den ikaz geldi.
“Küresel ekonomiyi resesyona sokabilir”
AA’nın haberine nazaran; Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), ABD Merkez Bankası (Fed) ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) üzere gelişmiş ülkelerdeki merkez bankalarının faizleri artırmaya devam etmesinin global ekonomiyi resesyona ve akabinde uzun vadeli sakinliğe itme riski taşıdığını bildirdi.
UNCTAD’ın açıkladığı 2022 Ticaret ve Kalkınma Raporu’nda bu yılki global büyüme sayıları değerlendirilirken geleceğe dair öngörüler paylaşıldı.
“Yumuşak iniş muhtemel görünmüyor”
Raporda, gelişmiş ekonomilerdeki süratli faiz artışları ve mali sıkılaşmanın, Kovid-19 salgını ve Ukrayna’daki savaştan kaynaklı gerisi gerisine gelen krizlerle birleşerek halihazırda global iktisattaki yavaşlamayı gerilemeye dönüştürdüğü ve iktisatta istenen “yumuşak inişin” muhtemel görünmediği belirtildi.
Gelişmiş ekonomilerdeki para ve maliye siyaseti ataklarının dünyayı global resesyona ve uzun vadeli sakinliğe itme riskini taşıdığına dikkat çekilen raporda, 2008’deki mali krizden ve 2020’deki Kovid-19 şokundan daha makûs ziyan verme riski olduğu aktarıldı.
“Faizi yükseltmek, ihtiyatsız bir kumar”
Raporda, faiz oranlarının son derece düşük olduğu 10 yılda, merkez bankalarının daima olarak enflasyon gayelerinin gerisinde kaldığı ve daha sağlıklı ekonomik büyüme sağlamakta başarısız olduğu anımsatıldı. UNCTAD’ın raporunda, resesyon yaratmadan daha yüksek faiz oranlarıyla fiyatları aşağı çekebilmeye yönelik rastgele bir niyetin “ihtiyatsız bir kumar” olduğu söz edildi.
Reel fiyatların düştüğü, mali sıkılaşmanın, finansal çalkantıların ve çok taraflı takviye ve uyumun yetersiz olduğu bir periyotta çok mali sıkılaşmanın birçok gelişmekte olan ülke ve kimi gelişmiş ülkelerde sakinlik ve ekonomik istikrarsızlık periyodu başlatabileceğine dikkat çekilen raporda, ABD’deki bu yılki faiz artışlarının Çin hariç gelişmekte olan ülkeler için gelirde varsayımı 360 milyar dolarlık azalmaya ve ileride daha fazla meseleye neden olabileceği kaydedildi.
Raporda, faiz artırımları yüzünden gelişmekte olan 90 ülkenin ulusal parasının bu yıl dolar karşısında yüzde 10’dan fazla bedel kaybettiği vurgulandı.
Küresel ekonomik büyümeye ait beklentilerin kötüleştiği belirtilen raporda, dünya iktisadının bu yıl yüzde 2,5 büyümesinin beklendiği bildirildi. UNCTAD, mart ayında yayımladığı raporda global iktisadın 2022’de yüzde 2,6 büyümesinin beklendiğini açıklamıştı. Raporda, global ekonomik büyümenin 2023’te ise yüzde 2,2’ye düşmesinin beklendiği aktarıldı.
“Resesyonu önlemek için hala vakit var”
Rapora ait Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi’ndeki basın toplantısında konuşan UNCTAD Genel Sekreteri Rebeca Grynspan, “Gelişmiş ülkelerdeki para siyasetleri ve mali uygulamalar, 2008 ve 2020’deki Kovid-19 şokundan daha makûs bir hasara yol açarak dünyayı global resesyon ve uzun müddetli sakinliğe sürükleme riski taşımaktadır.” dedi. Grynspan, öngörülen global resesyonun önlenmesi için hala vakit olduğuna dikkati çekerek gelişmiş ülkelere mali siyasetlerini bu doğrultuda tekrar düzenleme daveti yaptı.