Rebiülevvel ayının gelmesiyle birlikte İslam alemi 2022 yılı Mevlid-i Nebi haftası konusu-temasına ağırlaştı.
Bu sene Mevlid-i Nebi haftasıyla Camiiler ve Din Vazifelileri Haftası’nın yakın olması nedeniyle, ikisinin birlikte idrak edileceği Diyanet tarafından duyuruldu. Pekala, Mevlid nedir, neden okunur? Mevlid Kandili nedir, ne manaya gelir? Mevlid Kandili ne vakit ortaya çıktı? Mevlid Kandili ne vakit ve nasıl kutlanır? İşte Peygamber (s.a.v.) Efendimiz’in doğumu, “Mevlid-i Nebi.”
Peygamberimiz Hz. Muhammed’in (s.a.v.) doğum günü (Mevlid Kandili) Diyanet’in hazırladığı 2022 yılı Dini Günler Takvimi’ne nazaran 7 Ekim 2022 Cuma günü idrak edilecek ve 7 Ekim haftası Mevlid-i Nebi haftası olarak kutlanacak.
Mevlid, Hz. Peygamber’in (s.a.v.) doğum yıl dönümünde yapılan merasimlere verilen isim; bu merasimlerde okunmak üzere yazılmış yapıtların ismidir.
Mevlid Kandili nedir?
Mevlid, sözlükte “doğum yeri ve zamanı” manasına gelir. Mevsim sözü de Arap ülkelerinde hem mevlidi hem başka bayram kutlamalarını söz eden geniş bir mâna taşır. Mevlid Kandili, iki cihan güneşi alemlere rahmet olarak gönderilen Hz. Muhammed Mustafa’nın (s.a.v.) dünyaya gelişinin yıl dönümüdür.
Mevlid Kandili ne vakit, nasıl ortaya çıkmıştır?
Hz. Peygamber’in (s.a.v.) sıhhatinde onun doğum yıl dönümü kutlanmadığı üzere Hulefâ-yi Râşidîn periyoduyla Emevî ve Abbâsî periyotlarında de mevlid ile ilgili bir uygulamaya rastlanmamaktadır. Esasen birinci iki halife vaktinde fetih hareketleriyle uğraşılması, son iki halife periyodunda iç karışıklıkların karar sürmesi ve Emevî ile Abbâsî idarelerinde de Resûlullah soyuna dayanak manasına gelecek olması sebebiyle bu türlü bir kutlamaya koşullar uygun değildi. Mısır’da Şiî Fâtımî Devleti kurulunca, soyundan geldiklerini söyledikleri Hz. Peygamber’in (s.a.v.) doğum yıl dönümü Muiz-Lidînillâh periyodundan (972-975) itibaren resmen kutlanmaya başlanmıştır. Bunun yanında Hz. Ali, Fâtıma, Hasan, Hüseyin (r.a.) ve o günkü halifenin mevlidleriyle (mevâlid-i sitte) Receb, Şâban ve Ramazan aylarındaki kandiller, Ramazan ve Kurban bayramlarıyla başka birtakım kutlamalar bu periyotta güçlü bir şölen geleneği oluşturmuştur.
Mevlid Kandili hangi ülkelerde kutlanıyor?
Günümüzde mevlid, Suudi Arabistan hariç Kuzey Afrika’dan Endonezya’ya kadar İslâm ülkelerinde -bazılarında resmî, kimilerinde gayri resmî olarak- yaygın biçimde kutlanmaktadır.
Türkiye’de yalnız Ramazan ve Kurban bayramları resmî bayram kabul edilmekte, gerek mevlid gerek başka mübarek gün ve geceler münasebetiyle mescitlerde, konutlarda ibadet âdâbı içinde Kur’ân-ı Kerîm, Süleyman Çelebi’nin mevlidi, kaside ve ilâhiler okunmaktadır.
Son yıllarda Diyanet İşleri Başkanlığı ve Türkiye Diyanet Vakfı’nın ortaklaşa düzenlemesiyle Hz. Peygamber’in (s.a.v.) mevlidi “Mevlid-i Nebî Haftası” ismiyle Türkiye’de, Türk dünyasında ve Balkanlarda çok taraflı etkinliklerle kutlanmaktadır.