Rusya Savunma Bakanlığı, geçen hafta yaptığı açıklamada, Ukrayna ile ilgili bir sav ortaya attı.
Bakanlık, Kiev’in kirli bomba kullanma hazırlığı içinde olduğunu ileri sürdü. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da bu ülkede radyoaktif içerikli bombayı üretebilecek teknolojiye sahip tesislerin bulunduğunu savundu.
Rusya’nın tezlerini başta Ukrayna olmak üzere Batılı ülkeler kesin bir lisanla reddederken, Kiev idaresi Memleketler arası Atom Güç Ajansı’nın ülkesindeki tesislerde inceleme yapması davetinde bulundu.
Kirli bomba nedir
Yaşanan karşılıklı tansiyonun akabinde kirli bombanın ne olduğu ve ne kadar tehlikeli olduğu soruları gündeme geldi.
Radyolojik dağıtım aygıtı olarak da bilinen kirli bomba, dinamit üzere klâsik patlayıcıları ve uranyum üzere radyoaktif unsurları birleştiren bir silah olarak öne çıkıyor.
Böyle bir aygıtın emeli, radyoaktif malzemeyi patladığı etraftaki alana dağıtmak ve böylelikle patlama yarıçapı içinde kirlenmeye neden olmak.
Kirli bombanın kullanım amacı
“Kirli bomba” terimi bazen öteki patlayıcı aygıtlarla, bilhassa nükleer silahlarla karıştırılıyor. Bununla birlikte, nükleer silahlar atomların bölünmesini içeriyor ve bu da büyük bir güç salınımına neden oluyor.
Kirli bombalar, çok daha küçük bir patlama yarıçapına sahip. Temel olarak altyapıyı yok etmek yerine radyoaktif toz, duman yahut öbür gereçleri dağıtmayı hedefliyor.
Kirli bomba patlarsa ne olur
ABD Nükleer Düzenleme Kurulu üzere nükleer kurumlar tarafından yürütülen araştırmalara nazaran, kirli bombanın patlaması, insanları öldürecek yahut önemli hastalıklara neden olacak kadar radyasyon yaymaz.
Geleneksel patlayıcılara kıyasla insanlara daha az ziyanlı olduğu söyleniyor. Lakin dehşet ve panik yaymada tesirli oldukları belirtiliyor.
Patlamanın bağlı olduğu faktörler
Kirli bombaların neden olduğu çevresel tehlike, potansiyel olarak finansal açıdan maliyetli olabilen büyük ölçekli paklık muhtaçlığıyla sonuçlanabilir.
Araştırmacılara nazaran, kirli bombanın patlamasının neden olduğu kirliliğin boyutu, patlayıcıların boyutu, kullanılan radyoaktif gerecin ölçüsü, tipi ve patlamanın gerçekleştiği hava şartları dahil olmak üzere çok sayıda faktöre bağlı.
Kirli bomba denemeleri
AA’nın aktardığına nazaran, kirli bomba sistemleriyle çaba ve bunları kullanma gayretleri rapor edilmiş olsa da, geçmişte kirli bomba kullanımına ait rastgele bir kayıt bulunmuyor.
Haaretz gazetesinin 8 Haziran 2015 tarihli haberine nazaran, İsrail, Dimona nükleer reaktöründe kirli bombanın patlamasının hasarını ve öbür tesirlerini ölçmek üzere dört yıllık projeyle temaslı olarak çölde bir dizi test gerçekleştirdi.
Rusya ve ABD’de yaşanan olaylar
1995’te Moskova’daki İsmailovski Parkı’na kirli bomba yerleştirildi fakat patlatılamadı. ABD, 2002’de El Düstur ile kontaklı olduğu gerekçesiyle Jose Padilla isimli şahsı tutukladı.
Padilla’nın ABD’nin bir kentine kirli bomba yerleştirmeyi ve onu patlatmayı hedeflediği kaydedildi.
