Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Senegal’in başşehri Dakar’daki Abdou Diouf Memleketler arası Konferans Merkezi’nde düzenlenen 8. Dakar Memleketler arası Forumu’nun “Krizler ve Afrika’nın Egemenliği“ başlıklı oturumuna katıldı.
Dünyamızı etkileyen global sınamaların ve Ukrayna’daki savaşın Afrika’ya tesirlerinin ele alındığı forumda konuşan Çavuşoğlu, Türkiye’nin kazan kazan temelindeki Afrika İştiraki hakkında bilgi verdi.
Çavuşoğlu, “Bence yeni gerçekliklere ve değişime adapte olmakta zorlanıyoruz. Son 30 yılda ortaya çıkan 2 sorunun global sistemi etkilediğini düşünüyorum” dedi. Çavuşoğlu, bu iki sorunun rekabetçilik ve tek taraflılık olduğunu söyleyerek, “Son 30 yılda da gözlemlediğimiz şey, ne yazık ki rekabet, iş birliğine, tek taraflılık ise çok taraflılığa üstün geldi.” diye konuştu
“100 milyon kişi konutundan edilmiş durumda”
Korona virüs salgını sonrası Rusya-Ukrayna savaşının global sisteme daha fazla ziyan verdiğini vurgulayan Çavuşoğlu, “Dünyamız aslında birden çok krizle uğraş ediyor ve bunlar bir kısır döngü üzere birbirlerini besliyor. Çatışmalardan, terörden, sistemsiz göçten bahsediyorum, görünen o ki bu sorun büyüyecek ve büyüyor. Pandemiden evvel 80 milyon civarında yerinden edilmiş insan vardı, bugün bu sayı 100 milyonun üzerinde. Bu, ortak problemimiz olmaya devam edecek. Ayrıyeten ırkçılık ve ayrımcılık da birbiriyle kontaklı. Bu zorluklar herkesi tesirler, lakin en büyük negatif tesiri savunmasız kümeler ve Afrika’ya yapıyor.“ sözlerini kullandı.
“Yeni sömürgeciliğe karşıyız”
Afrika ülkelerinin yaklaşık yarısının hem Ukrayna’dan hem de Rusya’dan gelen tahıllara bağlı olduğunu aktaran Çavuşoğlu, “Rus gübrelerinin ihracatındaki zorluklar ziraî üretimin daha da zorlaşmasına neden olacak. Afrika tarım üretiminde yüzde 20 düşüş olacağı belirtiliyor. Kıtada yaşayanların neredeyse yarısı ya elektriksiz ya da elektriğe kısıtlı erişime sahip. Tüm bu zorluklar esasen terör ve devlet dışı güçler tarafından askeri darbe ve iç karışıklıklarla, Türkiye’nin şiddetle karşı olduğu yeni sömürgecilikle sıkıntı durumda olan Afrika ülkelerinin bağımsızlıklarında ve istikrarında ek bir baskıya yol açıyor. Sömürgeciliğe karşıyız, yeni sömürgeciliğe karşıyız. Afrika global gerilemeyi değiştirebilir.“ dedi.
Çavuşoğlu, “Türkiye olarak Senegal ve Güney Afrika’nın hem Ruslarla hem de Ukraynalılarla görüştüğünü ve bu savaşı bitirmek için büyük gayret sarf ettiklerini düşünüyoruz.” diye konuştu.
Çavuşoğlu, tüm aktörlerin Afrika’yla eşit ortak olarak münasebet kurması gerektiğini de kaydetti.
“Ticarette bu yıl 45 milyar doları aşacağız”
Oturumun soru karşılık kısmında son 20 yılda Türkiye’nin Afrika’ya yönelik yaklaşımına değinen Çavuşoğlu, “20 yıl evvel yalnızca 12 büyükelçiliğimiz vardı. Artık Afrika kıtasında 44 büyükelçiliğimiz var. Ticaret hacmimiz 20 yıl evvel yalnızca 4.5 milyar dolardı. Geçen yıl 34.5’e ulaştı ve bu yıl 45 milyar doları aşacağız.“ diye konuştu.
“Yatırımlarının toplam fiyatı 80 milyar doları aştı”
Çavuşoğlu, “Afrika’daki Türk yatırımlarının toplam meblağı 80 milyar doları aştı ve Türkiye, birçok farklı bölümdeki tecrübe ve uzmanlığını Afrikalı kardeşleriyle paylaşıyor. Türkiye terörle uğraşta de Afrika ülkelerine dayanak veriyor. Yalnızca meşhur insansız hava araçlarımızdan sağlamakla kalmıyoruz, birebir vakitte Afrika’nın farklı ülkelerinin güvenlik güçlerine terörle gayretlerini güçlendirmeleri için eğitimler veriyoruz.“ dedi.
Türk İşbirliği ve Uyum Ajansı Başkanlığının (TİKA) 23 bölge ofisi bulunduğunu ve her Afrika ülkesinde projeler gerçekleştirdiğini hatırlatan Çavuşoğlu, geçtiğimiz yıl yapılan 3. Türkiye-Afrika İştirak Zirvesi’ne 38 Afrika ülkesinden 16 devlet ve hükümet lideri ile 100 bakanın katıldığını söyledi.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin Afrika Birliği, ECOWAS üzere öteki bölgesel kuruluşlarla da stratejik iş birliğinin bulunduğunu belirtti.
“Libya’da iç savaşı önledik”
Çavuşoğlu, “Libya’da iç savaşı önledik. Artık birlikte Libya ve Libya halkının istikrarı ve refahı için yasal hükümetle birlikte çalışıyoruz” sözlerini kullandı. Çavuşoğlu, Türkiye’nin Afrika siyasetinin başarılı olmasının sebebine yönelik, “Çünkü Türkiye tüm Afrika’yı eşit ortak olarak görüyor.” dedi.
